I have observed that not the man who hopes when others despair, but the man who despairs when others hope, is admired by a large class of persons as a sage.
John Stuart Mill (1828). Speech to London Debating Society
De nucleaire familie was een aberratie
Uit de krant van een tijd geleden:
Ruim dertig jaar had C.M. (50) geen contact met haar broer. Vorig jaar ontdekte ze dat hij was overleden in Brussel, na een leven op straat. Hem begraven kon pas na vijf weken. ‘De verantwoordelijke van de gemeente was met vakantie.’
Ik heb het zelf twee keer moeten lezen, en ik weet niet of de journalist het zo bedoeld heeft, maar je kan niet anders dan vallen over het schrijnende contrast tussen de dertig jaar en de vijf weken. Er lijkt ook een uitgesproken of onuitgesproken verwijt te zijn, maar geen spoor van berouw.
Hetzelfde maken we nu mee met wat in de rusthuizen is gebeurd. We zijn met zijn allen graag kritisch voor een organisatie die in uitzonderlijke omstandigheden gefaald heeft om mensen te beschermen die wij daar wel zelf hebben weggestoken.
De twee cases roepen interessante vragen op over de (economische en sociale) rol van de familie.
Journalist en schrijver David Brooks schreef in het maart-nummer van The Atlantic een opgemerkte en heel grondige analyse van de Amerikaanse familie: The Nuclear Family Was a Mistake. De cijfers en onderzoeken die Brooks citeert zijn Amerikaans, maar zijn analyse en conclusies zijn toepasbaar op Europa, denk ik, of zullen het zijn binnen een aantal jaren.
Brooks schetst de evolutie van de extended en corporate family van de 19de en begin 20ste eeuw, de uitgebreide familie waar ouders, kinderen, maar ook grootouders en andere familieleden het (landbouw)bedrijf exploiteerden, naar de nuclear familie – enkel ouders en kinderen – die vanaf ongeveer de jaren 1920 de norm werd. Tegen 1960 leefde 78 procent van de Amerikaanse kinderen in zo’n nuclear family.
Dat die nuclear family ook vandaag nog vaak als de norm wordt aanzien, is eigenaardig. Want, zo stelt Brooks, eigenlijk heeft deze familievorm maar echt goed gewerkt van 1950 tot 1965 en onder bijzonder voorwaarden, zoals vrouw aan de haard. Voor zover hij vandaag nog werkt, is dat voor een beperkt deel van de (Amerikaanse) bevolking.
If you want to summarize the changes in family structure over the past century, the truest thing to say is this: We’ve made life freer for individuals and more unstable for families. We’ve made life better for adults but worse for children. We’ve moved from big, interconnected, and extended families, which helped protect the most vulnerable people in society from the shocks of life, to smaller, detached nuclear families (a married couple and their children), which give the most privileged people in society room to maximize their talents and expand their options. The shift from bigger and interconnected extended families to smaller and detached nuclear families ultimately led to a familial system that liberates the rich and ravages the working-class and the poor.
Vandaag leeft nog slechts een derde van de Amerikanen in een nuclear family. Er zijn meer Amerikaanse huizen met huisdieren dan met kinderen. En veel Amerikaanse mannen leven de eerste twintig jaar van hun leven zonder vader en de volgende vijftien zonder echtgenote.
Brooks vindt dat zowel conservatieven als progressieven fout reageren op de teloorgang van de nuclear family.
Social conservatives insist that we can bring the nuclear family back. But the conditions that made for stable nuclear families in the 1950s are never returning.
Progressives, meanwhile, still talk like self-expressive individualists of the 1970s: People should have the freedom to pick whatever family form works for them. And, of course, they should. But many of the new family forms do not work well for most people.
In plaats van een terugkeer naar de nuclear family ziet Brooks een terugkeer van de extended family, onder verschillende vormen, en gedreven door een combinatie van economische motieven en sociale impulsen.
Rijkere mensen kopen gewoon extended families, door personeel aan te nemen dat voor hen alle functies verricht die vroeger in de extended family werden verricht, van babysitting tot bijscholing en therapie.
Vooral sinds de economische crisis van 2008 ziet Brooks ook een toename van multigenerationele huishoudens, van volwassen kinderen die terug thuis gaan wonen en van nieuwe woonvormen zoals coöperatief wonen.
Tegelijk kan je ook niet naast de heel sterke correlatie tussen rijkdom van een land en aantal single huishoudens en kleine gezinnen kijken.
Wat Brooks de ietwat bittere vaststellingen ontlokt:
First, the market wants us to live alone or with just a few people. That way we are mobile, unattached, and uncommitted, able to devote an enormous number of hours to our jobs. Second, when people who are raised in developed countries get money, they buy privacy.
Zaterdag quote
It is not wonder, but rather the social enthusiasm which revolts from the sordidness of mean streets and the joylessness of withered lives, that is the beginning of economic science.
Arthur Cecil Pigou (1920). The Economics of Welfare. Geciteerd door Amartya Sen in Economics with a Moral Compass. Welfare economics: Past, Present, and Future
Vrijdagse gevarieerde links
- Heel grondige analyse van hoe de VS de Coronacrisis fout aanpakten.
- Interactieve wereldkaart met data van de wereldvoedsel en -landbouworganisatie FAO.
- Rangschikking van meest invloedrijke Europese parlementsleden (MEP) op het vlak van Digital Policy. Kleine lidstaten zoals Malta en Estland en Letland boksen ver boven hun gewicht. Belgische MEP’s staan op de 21ste plaats.
- Het verhaal van de opgang en teloorgang van de ringtone-industrie. Ringtones werden “uitgevonden” in 1998. Tegen
20202002 was 30 procent van alle SMS-verkeer bedoeld voor het downloaden van ringtones. Nadat de grote muziekmaatschappijen op de kar sprongen, groeide de industrie naar een piek van 1.1 miljard dollar in 2007. Muziekmaatschappij BMI realiseerde op een gegeven ogenblik de helft van haar omzet in ringtones. En dan ging het steil bergaf tot ongeveer zero. Ringtones zijn vandaag industriële archeologie, maar ze hebben het grote publiek voor het eerst doen kennismaken met digitale aankopen van digitale dingen. Ze zijn de voorloper van de hedendaagse App Stores. - De New York Times realiseerde het voorbije kwartaal voor het eerst meer omzet in digitaal dan in print. Een historisch keerpunt. In Q2 realiseerde de nyt 185.5 miljoen dollar in digitale abonnementen en advertenties, tegenover 175.4 miljoen dollar in papier. De krant won 669,000 nieuwe digitale abonnees bij in het kwartaal, tot 6.5 miljoen abonnees. Tegen 2025 wil de nyt 10 miljoen digitale abonnees hebben.
Dinsdag quote
But what, then, is the significance of Economic Science? (It provides) no norms which are binding in practice. It is incapable of deciding as between the desirability of different ends. It is fundamentally distinct from Ethics. Wherein, then, its unquestionable significance consist? Surely it consists in just this, that, when we are faced with a choice between ultimates, it enables us to choose with full awareness of the implications of what we are choosing. Faced with the problem of deciding between this and that, we are not entitled to look to Economics for the ultimate decision. There is nothing in Economics which relieves us of the obligation to choose.
Lionel Robbins (1935). An Essay on the Nature and Significance of Economic Science
Jeff Bezos over Big Tech
In zijn openingsgetuigenis voor de hoorzitting voor het Amerikaanse Congress schetste Amazon-topman Jeff Bezos in het kort de geschiedenis van zijn bedrijf, die ook zijn persoonlijke geschiedenis is.
Naast Amazon getuigden ook Apple, Google en Facebook op 29 juli voor het Congress. Big Tech ligt, ook in de VS, onder vuur omdat ze te groot, te machtig en te monopolistisch zou geworden zijn.
Bezos speelde met zijn getuigenis op emoties en, hoe kan het anders, vaderlandsliefde, en dat was wellicht een slimme aanpak.
My mom, Jackie, had me when she was a 17-year-old high school student in Albuquerque, New Mexico. Being pregnant in high school was not popular in Albuquerque in 1964. It was difficult for her.
Forward naar 1994. Bezos is dertig en staat op het punt staat een goedbetaalde job in de financiële sector op te geven om Amazon op te starten:
The initial start-up capital for Amazon.com came primarily from my parents, who invested a large fraction of their life savings in something they didn’t understand. They weren’t making a bet on Amazon or the concept of a bookstore on the internet. They were making a bet on their son. I told them that I thought there was a 70% chance they would lose their investment, and they did it anyway. It took more than 50 meetings for me to raise $1 million from investors, and over the course of all those meetings, the most common question was, “What’s the internet?”
Forward naar vandaag:
At Amazon, customer obsession has made us what we are, and allowed us to do ever greater things. I know what Amazon could do when we were 10 people. I know what we could do when we were 1,000 people, and when we were 10,000 people. And I know what we can do today when we’re nearly a million [eigenlijk: 840,000]. I love garage entrepreneurs — I was one. But, just like the world needs small companies, it also needs large ones. There are things small companies simply can’t do. I don’t care how good an entrepreneur you are, you’re not going to build an all-fiber Boeing 787 in your garage.
Hier is de volledige getuigenis.
Natuurlijk is het over de top Amerikaans. “The rest of the world would love even the tiniest sip of the elixir we have here in the US,” zegt Bezos in zijn getuigenis. Zurige commentaar in The Guardian van de Canadese tech-journalist en activist Tim Bray: “Um, I don’t think so.” Um, ik denk het wel.
Als er al een strijd moet zijn tegen Big Tech, zal die niet enkel gewonnen of verloren worden in het Amerikaanse Congress of voor het Europese Hof van Justitie. Het zou wel eens kunnen dat de publieke opinie in deze hachelijke tijden vindt dat er andere prioriteiten zijn. Bezos verwees in zijn getuigenis naar onderzoek van Georgetown en New York University waaruit bleek dat Amazon in de VS het tweede meest vertrouwde merk was, na het leger (bij de Democraten zelfs vóór het leger; bij de Conservatieven na het leger en de politie).
Een recente Axios Harris Poll leert dat, sinds het begin van de Corona-crisis, het vertrouwen van Amerikaanse consumenten in de medische beroepen met 47 procent gestegen is, in de retail en voedingswinkels met 35 procent en in technologie met 28 procent. Het vertrouwen in mediabedrijven en socialemediabedrijven is wel gedaald.
Voor Tyler Cowen is de strijd over. De critici van Big Tech hebben hun moment gemist en het debat zou beter geheroriënteerd worden:
I am going to “call” that the “war against Big Tech” essentially is over, and that the critics have failed. The new debate will be about ensuring universal access to various internet services (which will involve further regulation of some kind), not splitting up the major companies or eliminating their basic functions.
Zaterdag quote
The way to happiness is to focus on process. Then the winning becomes secondary to that. It becomes a way to keep score on how you’re doing on the process piece. And to really focus on that as opposed to focusing on the end result.
Annie Duke over poker in Conversations with Tyler.
Schooltelevisie
Nu het denbkbaar wordt dat scholen in september niet volledig zullen kunnen openen, is het tijd dat we denken aan creatieve oplossingen om aanvullend afstandsonderwijs te organiseren.
Voorstel (via zus Ann, die al jarenlang in televisie werkt): laat ons de goede oude schooltelevisie van stal halen, en op een hedendaagse leest schoeien.
- Moet lukken voor de meeste vakken in lagere school en secundaire school
- Niet enkel uitgestelde web-tv, maar echte real-time televisie op vaste uren voor vaste vakken, zodat kinderen en ouders kunnen rekenen op regelmaat
- Een lesprogramma zou een combinatie zijn van gemonteerde “ex-cathedra” + een getuigenis van iemand uit de praktijk over het lesprobleem + documentaire beelden + interactie (live quizes tijdens de uitzending, waarin leerlingen zich kunnen meten met elkaar) en opdrachten met deadline na de uitzending, op te volgen door de eigen leraar
Next steps:
- Princiepsbeslissing en budget. Dat zou geen probleem mogen zijn. Onderzoekers van de World Bank berekenden dat elk kind in het huidige cohort van kinderen op de lagere en secundaire school bij een verlies van 0.6 jaar scholing door Corona een inkomensverlies van 16,000 dollar over zijn levensloop zou kunnen lijden. Voor de 915,000 kinderen uit Vlaamse lagere en secundaire scholen betekent dat dus een maatschappelijke kost van 14.6 miljard dollar (12.4 miljard euro). Met een heel kleine fractie daarvan kan een heel degelijk schooltelevisieprogramma worden gemaakt, dat ook in de jaren na Corona nog dienstig zal zijn.
- Een overkoepelend project management, research teams, redacties en opnameploegen samenstellen
- Formats uitwerken
- Opname- en montagestudios regelen
- Een strenge selectieproef organiseren voor tv-leraren en -docenten, waarin we de best of the brightest combinatie zoeken van pedagogische vaardigheid, vakkenis, en tv-persoonlijkheid. Naarmate uit de selectieproef kandidaten gekozen worden, beginnen zij deel uit te maken van de redacties
- Draaien
Dinsdag quote
How selfish soever man may be supposed, there are evidently some principles in his nature, which interest him in the fortune of others, and render their happiness necessary to him, though he derives nothing from it except the pleasure of seeing it.
Adam Smith (1759). The Theory of Moral Sentiments, Part 1, chapter1
Zaterdag quote
We have become accustomed to the idea that a natural system like the human body or an ecosystem regulates itself. To explain the regulation, we look for feedback loops rather than a central planning and directing body. But somehow our intuitions about self-regulation do not carry over to the artificial systems of human society. (Thus)…the…disbelief always expressed by (my) architecture students (about)…medieval cities as marvelously patterned systems that had mostly just “grown” in response to myriads of individual decisions. To my students a pattern implied a planner… The idea that a city could acquire its pattern as “naturally” as a snowflake was foreign to them.
Herbert Simon (1981). The Sciences of the Artificial, p 33
Kapitalisme: Is het einde nabij?
Is het einde nabij voor het kapitalisme? Sinds het begin van het kapitalisme, te beginnen met Marx himself, tiert er rond die vraag een welige bestsellercultuur. Ook wie vandaag het einde van het kapitalisme voorspelt, bevindt zich in illuster gezelschap.
We weten vandaag dat alle doemvoorspellers ongelijk hebben gekregen. Tot nader order? Of is het “This time is different” argument, dat zowat elke doemvoorspeller al gebruikt heeft, deze keer overtuigender?
De komende weken bespreek ik enkele +/- recente toevoegingen aan het genre.
- How Will Capitalism End? (2016), van de Duitse socioloog Wolfgang Streeck . Een horrostory over wat Streeck “The Beast” noemt.
- Foretelling the End of Capitalism. Intellectual Misadventures since Karl Marx (2020), van Franscesco Boldizzoni, economisch historicus en professor politieke wetenschappen. Hij traceert de intellectuele geschiedenis van doemvoorspellingen van Marx en Mill tot heden.
- The Future of Capitalism (2018), van Paul Collier, professor Economie aan Oxford University en voormalig Director of the Research Department van de World Bank. Hij verwerpt de oplossingen van demagogen en populisten en stelt pragmatische pistes voor. “Capitalism needs to be managed, not defeated.“
- Deaths of Despair and the Future of Capitalism (2020) van Anne Case en Nobelprijswinnaar Angus Deaton. Een exclusief Amerikaanse insteek, maar met interessante lessen over wat er fout en te herstellen is aan kapitalisme in het algemeen.
- Addendum, hoe kon ik hem vergeten: Capitalism, Alone. The Future of a System that Rules the World (2019), van Branko Milanovic.
- Mischien ook nog: Capitalism 4.0: The Birth of a New Economy in the Aftermath of Crisis? (2010), van de Britse economische journalist Anatole Kaletsky. Maar daar wil ik eerst nog checken of het in de voorbije jaren verouderd is, en hoe.
Spoiler alert: op het einde van de reeks zal ik waarschijnlijk de vraag of het einde nabij is, niet kunnen beantwoorden.
Ook low-tech afstandsonderwijs is effectief
Onderzoekers van de World Bank berekenden dat het huidige cohort van kinderen op de lagere en secundaire school bij een verlies van 0.6 jaar scholing door Corona een inkomensverlies van 16,000 dollar over hun levensloop zouden kunnen lijden. Voor alle kinderen ter wereld betekent dat een inkomensverlies van 10 biljoen dollar.
Onderzoekers van het Centre for the Study of African Economies van Oxford University deden in Botswana (!) een randomized controlled trial waarbij ze lagereschoolkinderen uit 4,500 families met low-tech middelen hielpen tijdens de lockdown, van maart tot mei.
Een groep kreeg over het “cijferprobleem van de week” sms-berichtjes, een andere groep telefonische bijstand van 15-20 minuten, een derde groep zowel sms als telefoon, en een controlegroep niets.
De groep die zowel sms-berichten kreeg als telefonische bijstand verminderde haar “ongecijferdheid” (innumeracy) met 52 procent, die met enkel sms-berichten met 34 procent. De onderzoekers schatten dat leerlingen een standaardafwijking kunnen winnen op het vlak van leren voor een kost van 13 tot 50 dollar per leerling.
Donderdagse gevarieerde links
- Leuke oefening van Patrick Collison @patrickc: grafiek met gemiddelde leeftijd bij overlijden van mensen die een Wikipedia-artikel hebben, van het jaar 1000 tot nu. Als partieel antwoord op de vraag: hebben goede levensomstandigheden (verondersteld overgerepresenteerd bij mensen met Wikipedia-artikels) een invloed op de levensverwachting?
- ‘s Werelds geld, waarden en markten in vierkantjes van 100 miljard dollar, via Nico Haemhouts.
- Is het mogelijk voor iedereen om een “goed leven” te leiden en tegelijk de limieten van de planeet te respecteren? Volgens dit onderzoek niet. Er bestaat geen enkel land ter wereld dat tegelijk haar burgers een lang, gezond en gelukkig leven kan bezorgen én dat kan doen op een duurzame manier.
“Goed leven” werd gemeten aan de hand van elf minimumdrempels, van inkomen en werkgelegenheid tot gezond-levensverwachting en democratische kwaliteit. Om iedereen op aarde dat goed leven te garanderen binnen de limieten van de duurzaamheid, zou het niveau van de basisgrondstoffen om basisnoden te lenigen moeten worden verminderd met een factor twee tot zes.
Met interessante grafieken, waarmee je onder meer land per land kan vergelijken. - Tyler Cowen heeft een contraire keuze voor het land dat de beste respons heeft op de Coronacrisis: “Critics of Brexit like to say that it will leave the UK as a small country of minor import. In the meantime, the Brits are on track to save the world.”
- Het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) publiceerde een bijzonder helder overzicht van de Epidemiologische situatie COVID-19 in Nederland.
Tabel 8: Mogelijke settings van besmetting vanaf 4 mei en jongste twee weken. Thuissituatie en “Overige familie” steken erboven uit.
Is er voor België ook ergens zo’n overzicht te vinden?
Dinsdag quote – All time classic
But man has almost constant occasion for the help of his brethren, and it is in vain for him to expect it from their benevolence only. … It is not from the benevolence of the butcher, the brewer, or the baker, that we expect our dinner, but from their regard to their own interest. We address ourselves, not to their humanity but to their self-love, and never talk to them of our own necessities but of their advantages.
Adam Smith (1776). The Wealth of Nations, p 26-27
Daniel Defoe en de Palatijnse vluchtelingen
Vluchtelingenverhaal uit de 18de eeuw, met een merkwaardige rol voor Daniel Defoe en interessante parallellen met vandaag. Via de Britse economische historicus Anton Howes.
In 1709 arriveerden 14,000 vluchtelingen uit het Paltsgraafschap aan de Rijn in Londen. Ze waren op de vlucht voor religieuze vervolgingen door de Fransen. De Poor Palatines, zoals ze snel werden genoemd in Engeland, zorgden meteen voor een debat. Heel wat stemmen pleitten ervoor hen door te sluizen naar Ierland of de Amerikaanse kolonies. Amerika was trouwens de ultieme bestemming waar de meeste Palatijnen zelf naartoe wilden. In Engeland waren ze dus transitmigranten.
De meeste vluchtelingen waren arm en ongeschoold en veel Engelsen vreesden dat ze werk zouden afnemen en de lonen zouden verlagen van de lokale bevolking.
Daniel Defoe, die tien jaar later Robinson Crusoe zou schrijven, had een ambitieuzer idee. Hij stelde voor een nieuwe stad of nederzetting te bouwen in Lyndhurst, in het New Forest bij Southampton. Een charter city avant la lettre.
De Engelsen hadden volgens Defoe niets te vrezen van de vluchtelingen, integendeel. Hun motieven waren zuiver; ze zouden Engeland rijker maken in plaats van armer.
From these distresses they look abroad for an asylum, a place of rest, a land where liberty is established, and property secured; where what their industry has gained the government will permit them to enjoy; where they may reap what they sow, and eat what they earn — where they may call their souls their own, and may not starve in the midst of plenty. — And this they have been told, is to be obtained in England, above all the nations of the earth. — And to this end they fly hither — this is the true, genuine and only design of their coming.
Daniel Defoe (1709). A Brief History of the Poor Palatine Refugees
Defoe had zijn plan helemaal uitgetekend. Twintig Palatijnse families zouden een gebied van 16 vierkante kilometer kunnen ontginnen, waarop ze de eerste twintig jaar geen belastingen zouden moeten betalen. Ze zouden een startkapitaal krijgen, en andere vluchtelingen als werknemers in dienst kunnen nemen.
Zijn basis economisch inzicht, waarvan hij in Robinson Crusoe ook blijk zou geven, vatte hij samen in de boutade:
The more people, the more trade; the more trade, the more money; the more money, the more strength; and the more strength, the greater a nation.
Het is een inzicht dat niet zou misstaan in veel hedendaagse debatten over vluchtelingen.
Defoes plan haalde het niet. De vluchtelingen kwamen eerst terecht in kampen in Blackheath en Camberwell en werden later verspreid over onder meer Ierland en Amerika. In 1710 zette Engeland 3,000 Palatijnen op tien schepen naar New York.