De belangrijkste verkiezingen van 2023

Dit jaar zijn er belangrijke verkiezingen gepland in onder meer Turkije (mei, president en parlement), Pakistan (oktober, algemene verkiezingen), Polen (oktober-november, parlement), Oekraïne (oktober?, parlement) en de Democratische Republiek Congo (december, algemene verkiezingen).

Het zijn allemaal datums om in het oog te houden. Maar de belangrijkste verkiezingen dit jaar, in termen van aantal stemgerechtigden en impact op het land én op de rest van de wereld, zijn wellicht toch die in Nigeria, nu zaterdag 25 februari.

In de Vlaamse kranten zijn er voor zover ik kon nagaan nog geen voorbeschouwingen geschreven. In de Nederlandse wel enkele.

Nigeria, de Giant of Africa, heeft met 218 miljoen inwoners veruit de grootste bevolking van het continent. Ethiopië (122 miljoen), Egypte (107 miljoen) en de DRC (97 miljoen) volgen op afstand.

Met een mediaanleeftijd van 17 jaar is het ook een van de jongste landen ter wereld, en zal het dus ook een van de sterkste groeiers zijn. Volgens sommige voorspellingen is het land op weg om het tweede grootste ter wereld te worden, na Indië.

Tot nu toe heeft Nigeria dat enorme bevolkingspotentieel maar ten dele weten om te zetten in economische groei. Het economisch verhaal van het land heeft “Gemiste Kansen” en “Slechte Leiders” in hoofdletters bovenaan staan, met ergens in de ondertitel “Hoop”.

Dankzij het groot bevolkingsaantal is Nigeria’s Bruto Binnenlands Product sinds ergens begin deze eeuw groter dan dat van Zuid-Afrika, dat daarvoor de grootste economie van Afrika was. Maar omdat de economische groei de jongste jaren achterbleef op de bevolkingsgroei is het aantal armen in Nigeria toegenomen tot 80 miljoen mensen, of 40 procent van de bevolking, ongeveer het dubbele van het percentage armen in Zuid-Afrika.

Tegen een achtergrond van burgeroorlog, staatsgrepen (negen sinds de onafhankelijkheid in 1960) en schaamteloze corruptie op grote schaal groeide en kromp het land de voorbije decennia op de golven van de olieprijs.

Van het begin van de jaren 1980 tot aan de aarzelende intrede van democratie in 1999 kende het land economische achteruitgang. Dan, van 1999 tot aan het begin van de eerste ambtstermijn van de huidige president, in 2014, groeide het Bruto Nationaal Inkomen per capita met 150 procent tot 5,240 dollar (PPP, huidige dollars). Nigeria hees zich daarmee naar de bovenkant van wat de Wereldbank de lower middle-income landen noemt. Was een Afrikaans economisch mirakel in de maak?

Het mocht niet zijn. Een combinatie van externe (oliemarkt) en vooral interne factoren duwde de economie sinds 2014 weer achteruit. Vandaag zijn de Nigerianen armer dan in 2014. Vorig jaar stierven meer dan 10,000 Nigerianen door geweld.

De meest absurd-tragische statistiek is deze (Financial Times, betaalmuur): Nigeria subsidieert de prijs aan de pomp, zodat de Nigerianen maar ongeveer 0.4 dollar per liter moeten betalen. Hoe hoger de olieprijs op de wereldmarkt, hoe meer de overheid dus moet betalen. In 2022 besteedde het olieland Nigeria 9.6 miljard dollar aan deze subsidie, 2 procent van het BBP en meer dan de overheidsuitgaven aan gezondheid, onderwijs en welzijn samen.

De Belgisch-Britse ontwikkelingseconoom en -topambtenaar Stefan Dercon vat het in zijn recent boek Gambling for Development zo samen:

Nigeria is not just a country characterised by both extreme wealth and the deepest abject poverty. It also has pockets of innovative entrepreneurship, of the highest intellectual sophistication, of bureaucratic excellence, and of inspiring artists and writers … At times, it is vibrant with unbridled optimism. But it is also home to some of the worst forms of patronage, rent-seeking economic behavior, absurd economic policies, ethnic political competition, poor or at times predatory and corrupt public administration, violence and conflict, and, too often, little hope. (p 164)

Voor de verkiezingen van zaterdag 25 februari zijn er 93.4 miljoen kiesgerechtigde stemmers, van wie de helft jonger dan 34 jaar.

De kranten die de Nigeriaanse verkiezingen wel volgen, zien drie topfiguren tussen de achttien kandidaten. De twee insiders, beiden moslims, zijn Bola Ahmed Tinubu, van de regerende partij All Progressives Congress, en Atiku Abubakar van de People’s Democratic Party. Outsider Peter Obi, van de Labour Party, is christen, en heeft, in tegenstelling tot de twee anderen, zijn machtsbasis in het zuiden.

Veel internationale waarnemers hopen dat Obi het haalt. Hij is met zijn 61 een stuk jonger dan de twee gevestigde kandidaten, spreekt onder meer daarom ook de grote groep jongeren aan, en maakt een scherpere diagnose van wat er fout is in het land (though he is not much better at explaining how he would fix them, voegt The Economist daaraan toe).

In a country that has been badly and repeatedly failed by its leaders, he is easily the best choice“, is de conclusie van The Economist , die hem openlijk steunt.

In heel wat peilingen ligt Obi ook voorop. Maar het databedrijf Stears, dat zich als missie stelt the world’s most trusted source of African data and insight te worden, voorspelt dat het zal afhangen van de opkomst. Bij een hoge opkomst wint Obi met een ruime marge. Maar bij een lage opkomst (zoals in 2019) wordt het Tinubu.

Lezen!

  • Recente toespraak van Peter Obi in Chatham House, Londen. Naar verluidt door miljoenen jonge Nigerianen bekeken
  • Leeswijzer van de New York Times over de verkiezingen
  • Leeswijzer van Al Jazeera
  • Analyse in Foreign Policy door Howard French, journalist en auteur van reportages en boeken over Afrika
  • Goede voorbeschouwing van de Volkskrant
  • Dagelijks verkiezingsnieuws van het gezaghebbende Nigeriaanse magazine The Republic
  • The Continent is een wekelijks Nigeriaans magazine, gemaakt voor Whatsapp, en naar eigen zeggen het meest verspreide magazine in Afrika. De jongste editie heeft een goede leeswijzer en analyse over de verkiezingen.
  • Superhallucinant (lang) verhaal over hoe Bola Ahmed Tinubu, een van de drie topkandidaten en voormalig gouverneur van Lagos, zijn fortuin verdiende als drugsbaron in Chicago. Zijn zoon en dochter zouden als pas-afgestudeerden miljoenenappartementen hebben gekocht in New York. Bijeengezocht na bijzonder minutieus speurwerk door de jonge Nigeriaanse onderzoeksjournalist David Hundeyin, die ook voor onder meer CNN en The Washington Post schreef. Gepubliceerd op zijn Substack West Africa Weekly als longread en ook als videodocumentaire
    Overigens hangen ook rond de twee andere topkandidaten verhalen van oneigenlijk verkregen miljoenen.
  • Eerste twee hoofdstukken van Things Fall Apart, de roman waarmee de Nigeriaanse schrijver Chinua Achebe, de vader van de Afrikaanse literatuur, doorbrak in 1958. Things Fall apart is volgens Wikipedia the most widely studied, translated, and read African novel.

1 Comment De belangrijkste verkiezingen van 2023

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *